مقدمه

سیستم کنتورخوانی بارکدی یک انتخاب جدید برای شرکتهای گاز استانی است که جایگزینی آن نیازمند بررسی کارشناسی دقیق و همه جانبه است تا ضمن کشف و حل مشکلات احتمالی موجود، زمینه استفاده از مزایای این سیستم برای کاربران آن بهتر فراهم گردد. در راه دستیابی به این هدف، مشاوره و همفکری میان شرکتهای گاز استانی استفاده کننده از آن می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

شرکت گاز استان آذربایجان غربی، به عنوان اولین شرکت استفاده کننده از این سیستم تجربه استفاده دوساله از این سیستم را دارد و با توجه به آن که در تمامی نواحی گازرسانی خود به غیر از ارومیه و خوی از این سیستم استفاده می‌نماید مطمئنا به تجاربی دست پیدا کرده که می‌تواند برای سایر شرکتهای گاز استانی داوطلب استفاده از این سیستم، بسیار مفید باشد. از این رو و به دلیل احساس نیاز به تعامل و همکاری با این شرکت گاز استانی پیشگام، شرکت گاز استان مرکزی بر آن شد تا با اعزام کارشناسان درگیر خود با این سیستم به شرکت مذکور، ضمن بازدید از فعالیتهای انجام شده فرایند جایگزینی آن را در حوزه تحت نظارت خود تسریع بخشد.

در این بازدید که در تاریخ یکشنبه بیست و یکم فروردینماه صورت پذیرفت آقایان حیدری (رئیس ناحیه گازرسانی محلات)، رضایی مطلق (هماهنگ کننده امور مشترکین)، خسروبیگی (رئیس خدمات کامپیوتر) و محمدی (کارشناس کامپیوتر) حضور داشتند. برنامه بازدید شامل دیدار و گفتگو با رئیس خدمات کامپیوتر (آقای ارضی)، کارشناسان کامپیوتر ستاد شرکت گاز استان آذربایجان غربی (آقایان گوهری و وحیدی) و هماهنگ کننده امور مشترکین شرکت گاز استان آذربایجان غربی (آقای مرتضی پور)، همچنین ملاقات با آقای عبدالله زاده معاون محترم مالی و پشتیبانی شرکت گاز استان آذربایجان غربی و بازدید از ناحیه گازرسانی اشنویه و گفتگو با رئیس این ناحیه (آقای کاظمی) و همچنین برخی کاربران سیستم در این ناحیه بود. در این گزارش بر آنیم تا خلاصه‌ای از نتایج به دست آمده از این بازدید را انعکاس دهیم.

سابقه در شرکت گاز

با توجه به مشکلات موجود در سیستم کنتورخوانی قدیمی مبتنی بر دستگاههای DCH، اغلب شرکتهای گاز استانی از مدتها پیش درصدد یافتن راه حلی برای مشکلات موجود بودند. با توجه به عدم عرضه یک سیستم جایگزین مناسب اغلب این راه حل را در مذاکره با شرکت ارائه دهنده نرم افزار و دستگاههای DCH (شرکت میکروسیستمهای ایران) جستجو می‌کردند که با توجه به امکانات و توان فنی این شرکت، این راهکار تغییرات عمده‌ای را در پی نداشت.

متصدیان امر در شرکت گاز استان آذربایجان غربی، در راستای انتخاب جایگزین مناسب و مذاکره با شرکتهای ارائه دهنده تجهیزات کنتورخوانی در سال ۸۰ با دستگاههای قابل حمل جمع آوری اطلاعات بارکدخوان از طریق شرکت انیاک آشنا شدند. پیگیریهای آقایان صادقیان (معاون بهره برداری) و ارضی (رئیس خدمات کامپیوتر) منجر به آن شد که یک دستگاه PDT ۳۱۰۰ از شرکت مذکور خریداری گردد و یکی از کارشناسان آن شرکت (آقای بنیادی) اقدام به تهیه نرم افزار مناسب قرائت کنتور گاز نماید. با اثبات این امر که دستگاههای مذکور قابلیت جایگزینی در سیستم کنتورخوانی شرکت گاز را دارند، شرکت گاز استان آذربایجان غربی از اسفندماه ۸۱ سیستم کنتورخوانی هشت ناحیه خود را از حالت قرائت دستی به سیستم کنتورخوانی بارکدی تغییر داد و به تدریج در تمامی نواحی خود غیر از ارومیه و خوی سیستم جدید جایگزین گردید. در این حین، شرکت گاز استان آذربایجان غربی اقدام به تحلیل نیازهای نرم افزاری خود نمود و برای رفع این نیازها، اقدام به برگزاری مناقصه با شرط ارائه نرم افزار نمود که برنده آن همان شرکت مجری اولیه (انیاک) به لحاظ تغییرات داخلی با تأخیر طولانی نرم افزار مورد نظر را ارائه نمود که در واقع همان نرم افزار ابتدایی با تغییر ظاهر است.

پس از عرضه نتایج به دست آمده در گردهمایی معاونین بهره برداری توسط معاون محترم بهره برداری شرکت گاز استان آذربایجان غربی و جلسه رؤسای خدمات کامپیوتر (این گزارش را هم ببینید) توسط رئیس خدمات کامپیوتر آن شرکت، شرکت گاز استان مرکزی به عنوان دومین شرکت گاز استانی اقدام به جایگزینی سیستم کنتورخوانی ناحیه محلات با سیستم کنتورخوانی بارکدی نمود. تفاوت مهم دو شرکت آن بود که شرکت گاز استان مرکزی کار جایگزینی را در ناحیه‌ای آغاز نمود که قبلا در آن از سیستم مبتنی بر DCH استفاده می‌شد. از این رو با توجه به تجربه کاربران ناحیه از کار با DCH انتظاراتی وجود داشت که در نواحی تجهیز شده در استان آذربایجان غربی به لحاظ عدم وجود تجربه کار با سیستم مکانیزه مشاهده نشده بود. این امر به نوعی نواقص و مشکلات نرم‌افزاری و سخت افزاری را در استان مرکزی بیشتر در برابر دیدگان کاربران نهایی قرار می‌داد.

مشکلات مشترک

با توجه به بروز یک مشکل جدید برای شرکت گاز استان مرکزی با خرابی سخت افزاری یک دستگاه PDT علاقمند بودیم بدانیم که آیا چنین مشکلی برای شرکت گاز استان آذربایجان غربی رخ داده است یا نه. شرکت گاز استان آذربایجان غربی از همان ابتدای استفاده از دستگاههای مذکور به دنبال تهیه یک محافظ مناسب برای نگهداری دستگاه بوده است، محافظهای ارائه شده به همراه دستگاه اغلب کارایی لازم را نداشتند لذا با همکاری یک واحد تولیدی در تبریز محافظهایی با قابلیت استفاده در حین کار برای دستگاههای مورد نظر تهیه شد که امکان صدمه فیزیکی به دستگاه را بسیار پایین آورده است. از این رو مشکل صدمه سخت افزاری برای شرکت گاز استان آذربایجان غربی پیش نیامده بود.

ضمن آن که بر خلاف رویه معمول در قرائت کنتور با DCH که کنتورخوان بعد از پایان قرائت اقدام به تخلیه دستگاه می نماید، جهت اطمینان از حفظ اطلاعات قرائت شده، تخلیه دستگاه PDT در تمامی نواحی مجهز به آن، به صورت روزانه انجام می‌شود.

مشکل مشترک دیگر، سرویس دهی با تأخیر بالا از سوی شرکتهای مجری (انیاک در آذربایجان غربی و رادفن‌آور در استان مرکزی) بود. از آنجا که حضور شرکتهای مختلف در این عرصه ضمن ایجاد زمینه رقابت باعث کاهش امکان وابستگی به یک شرکت خاص می گردد، جستجوی شرکتهای ارائه دهنده خدمات مناسب تر مورد توافق شرکتهای گاز استانی آذربایجان غربی و مرکزی بود. در این راستا فکر جداسازی دریافت خدمات نرم افزاری و خرید سخت افزار از جمله راهکارهای مورد توجه هر دو شرکت گاز استانی بود.

فعالیتهای انجام شده در شرکت گاز استان مرکزی جهت تهیه نرم افزار مورد نیاز بدون اتکا به شرکتهای بیرونی مورد توجه متصدیان امر در شرکت گاز استان آذربایجان غربی قرار گرفت.

ملاقات با معاون مالی و پشتیبانی

پس از اتمام مذاکرات با متصدیان امر در واحد خدمات کامپیوتر و هماهنگ کننده امور مشترکین، آقای عبدالله زاده معاون محترم مالی و پشتیبانی ما را به حضور پذیرفت. در جلسه مشترک، عنوان شد که با توجه به مزایای سیستم مذکور بهتر است یک گردهمایی با حضور متصدیان امر در شرکتهای گاز استانی به میزبانی یکی از دو شرکت گاز استانی مرکزی و یا آذربایجان غربی برگزار شود تا بلکه همراهی شرکتهای گاز استانی موجبات جایگزینی یک سیستم توانمندتر را جهت انجام امور قرائت کنتور فراهم نماید.

بازدید از اداره گاز ناحیه اشنویه

جهت مشاهده نحوه کار سیستم کنتورخوانی بارکدی بازدیدی از اداره گاز ناحیه اشنویه به عمل آمد و ضمن گفتگو با رئیس ناحیه و کنتورخوان ناحیه، روند کنتورخوانی از نزدیک بررسی شد.